10 سوال مهمی که یک اسکرام مستر می‌تواند از یک مالک محصول بپرسد تا بتواند نقش موفقی در هدایت تیم داشته باشد، را اینجا مطرح می‌کنیم.

از آنجایی که همه مالکان محصول تعریف یکسانی از موفقیت ندارند، از یک روش مشترک پیروی نمی کنند و همچنین تیم توسعه نرم افزاری مشابهی ندارند، ممکن است همه سوالاتی که اینجا مطرح می شود منطبق با وضعیت شما نباشد. لذا ممکن است لازم باشد که برحسب شرایط خودتان، آنها را اصلاح و حتی مواردی را هم حذف کنید.

این سوالات عبارتند از:

• سهامداران محصول شما چه کسانی هستند؟ ذینفعان اصلی چه کسانی هستند؟
• در ۵ اسپرینت گذشته، برای افزایش احتمال موفقیت تان در ارائه یک محصول با ارزش، چه کارهایی را به اتمام (done) رسانده اید؟
• از کجا میدانید که محصول شما موفق است و یک ارزش (value) برای مشتری خلق می کند؟
• اگر به تیم توسعه اجازه داده شود که دو اسپرینت بعدی را بدون گفتگو و مشورت با شما اجرا کنند، آیا شما همچنان آسوده خاطر و مطمئن خواهید بود؟
• از کجا می دانید که در حال انجام کاری ارزشمند و قابل تحسین (good job) هستید؟
• اخیراً برای افزایش ارزش تیم توسعه چه کارهایی را انجام داده اید؟
• در یک سال آینده، شما می خواهید که محصول تان در چه جایگاهی قرار بگیرد؟
• و اگر در آن جایگاه قرار نگیرد، نگرانی اصلی شما چه چیزی خواهد بود؟
• کمک های شما برای تیم اسکرام در رسیدن به آن هدف چیست؟
• با توجه به آنچه که امروز می‌دانید، اگر می توانستید پیامی را به ۱۲ ماه گذشته خودتان ارسال کنید، آن پیام چه چیزی می توانست باشد؟
• چه ویژگی هایی از محصول باید حذف شود؟
• از کجا می دانید که این ویژگی ها باید حذف شود؟
• چگونه می توانید بگویید که شما نمی توانید، یک ویژگی را حذف کنید؟
• در حین توسعه نرم‌افزار وقتی bottleneck (وقتی تعداد درخواست های ورودی نسبت به خروجی تیم بیشتر شود) رخ می دهد، شما به چه روش هایی، فرایند را پشتیبانی و مدیریت می کنید؟

تا اینجا سعی کردیم که تیتر سوالات اصلی را مطرح کنیم و در ادامه به جزئیات بیشتری از این سوالات خواهیم پرداخت.

1- سهامداران محصول شما چه کسانی هستند؟ ذینفعان اصلی چه کسانی هستند؟

• ندانستن اینکه ذینفعان شما چه کسانی هستند، شانس موفقیت شما را در درک نیاز بازار، شناخت نیاز ذینفعان و در نتیجه ارائه یک محصول با ارزش را به شدت کاهش می دهد.
• ذینفعان شما ممکن است دو نفر باشند که شما حتی نام آنها را هم بدانید و یا می تواند تعداد زیادی از افراد باشند که در سراسر جهان مخاطب شما هستند. فارغ از اینکه کدام گروه مخاطب شما هستند، مالک محصول باید آنها را به خوبی بشناسد.
• علاوه بر این، مالک محصول باید سعی کند که ذینفعان اصلی را در Sprint Reviews درگیر کند تا هم بازخورد بهتری از آنها را کسب کند و هم تیم توسعه این شانس را داشته باشد که همیشه روی کارهای با “ارزش بالا” (high-value)  وقت صرف کنند و از وقت گذاشتن روی کارهای بی ارزش پرهیز کند.
• همچنین شما می توانید از مالک محصول بپرسید که در حال حاضر روی کدام یک از ذینفعان متمرکز بوده و چگونه به این نتیجه رسیده است؟

2- در ۵ اسپرینت گذشته، برای افزایش احتمال موفقیت تان در ارائه یک محصول با ارزش، چه کارهایی را به اتمام (done) رسانده اید؟

• در صورت نیاز آیا تیم توسعه امکان دسترسی به ذینفعان را دارند؟
• آیا مالک محصول با ذینفعان به طور مرتب در تعامل هستند؟
• آیا مالک محصول به عنوان یک واسط بین تیم توسعه و ذینفعان، نسبت به وقوع bottleneck (وقتی تعداد درخواست های ورودی نسبت به خروجی تیم بیشتر شود)، اقدامی انجام می دهد؟
• چگونه بین نیازهای مختلف انواع ذینفعان، تعادل برقرار می شود؟
• مالک محصول چگونه سود و زیان را رصد می کند؟
• آیا مالک محصول مطمئن است که رضایت کاربران یا ذینفعان به طور مرتب اندازه گیری می شود؟
• آیا مالک محصول از نمودار burn-up مربوط به “value points” که در هر اسپرینت ارائه می شود، استفاده می کند؟
• و یا روش های دیگری برای حدس زدن یا اندازه گیری “ارزش های کسب شده” (delivered value) استفاده می کند؟

3-  از کجا می دانید که محصول شما موفق است و یک high-value برای مشتری خلق می کند؟

سوالاتی که در این بخش می توان از مالک محصول پرسید موارد زیر هستند:

• نحوه برگزاری مصاحبه ها با افراد مختلف چگونه انجام می شود؟
• از چه معیارهایی برای اندازه گیری محصولات استفاده می شود؟
• برای کسب درآمد بیشتر از مخاطبان و کاربران چه راهکارهایی دارید؟
• برای داشتن کارمندان با انگیزه و شادتر چه اقداماتی انجام می دهید؟
• میزان رضایت مشتری چگونه سنجیده می شود؟
• آیا محصول شما قابلیت رقابت در بازار دارد؟

4- اگر به تیم توسعه اجازه داده شود که دو اسپرینت بعدی را بدون گفتگو و مشورت با شما اجرا کنند، آیا شما همچنان آسوده خاطر و مطمئن خواهید بود؟

• آیا مالک محصول به طور شفاف دیدگاه خود را در مورد محصول بیان می‌کند که تیم توسعه بتواند همه چیز را به درستی درک کرده و پیش برود؟
• وقتی که مالک محصول روی مواردی مانند ملاقات با مشتریان، رصد بازار و غیره تمرکز دارد، آیا بروزرسانی backlog  به درستی انجام می شود؟
• و یا سفارش آیتم ها backlog  با محتوای کافی در اختیار تیم توسعه برای مدت دو اسپرینت قرار داده می شود؟
• آیا تیم توسعه می داند با کدام یک از ذینفعان می توان در مورد حوزه های خاص صحبت کرد؟
• آیا تیم توسعه بدون وابستگی و دسترسی مداوم (و یا حتی موردی) به مالک محصول، می‌داند که آیتم های موجود در backlog برای تولید یک محصول high-value کفایت می کند؟ (شاید نه برای همیشه، حداقل برای دو اسپرینت).
• آیا مالک محصول عملکرد واکنشی (در یک دوره کوتاه مدت) یا فعالانه (دید بلند مدت از طریق سفارش PBI ها در PBL) دارد؟
• آیا مالک محصول می‌تواند از تمرکز کوتاه مدت به جای تمرکز بلند مدت استفاده کند؟ و به عبارتی کدام مورد برای هدف فعلی مناسب است؟

برای ورود به دنیای اسکرام می توانید از دوره غیرحضوری آشنایی مقدماتی با اسکرام شروع کنید:

5-  از کجا می دانید که در حال انجام کاری ارزشمند و قابل تحسین (good job) هستید؟

• آیا مالک محصول معیارهای قابل اندازه گیری در اختیار دارد که بر اساس آن وضعیت های زیر را بتواند رصد کند؟
• برای نحوه برقرار ارتباطات؟ موجودی حساب ها در بانک؟ برای جذب کاربران بیشتر؟ برای هدایت (leads) بهتر تیم؟ برای وقوع کمتر Bug  ها ؟ بتوان فقط ویژگی های  high-value در محصول را شناسایی و تعریف کرد؟ برای کاهش  code base؟

یک مالک محصول موفق باید بتواند فرضیات کسب و کار خود را به درستی اعتبارسنجی کند و یا حداقل راهکارهای سریع و آسانی برای تایید یا رد این فرضیات داشته باشد، تا از درگیری تیم توسعه با آیتم هایی که در backlog به صورت نامتعارف تعریف می شود، جلوگیری کند در واقع آیتم هایی که done کردن آنها نتیجه مثبتی را به همراه ندارد.

6-  اخیراً برای افزایش ارزش و تقویت تیم توسعه چه کارهایی را انجام داده اید؟

مالک محصول کسی است که می‌تواند ارزش یک محصول و کارهایی که تیم توسعه انجام می دهد را بطور چشم گیری افزایش دهد و به عبارتی به آنها ارزش ببخشد.

سرمایه گذاری در آموزش تیم توسعه در جهت تقویت چشم انداز آنها نسبت به مشتریان می‌تواند در ساخت یک محصول موفق و جلوگیری از هدر رفتن منابع، تاثیر بسزایی داشته باشد.

7-  در یک سال آینده شما می خواهید که محصول تان در چه جایگاهی قرار بگیرد؟  و اگر در آن جایگاه قرار نگیرد، نگرانی اصلی شما چه چیزی خواهد بود؟  کمک های شما برای تیم اسکرام در رسیدن به آن هدف چیست؟

• آیا مالک محصول روی کارهای مهم متمرکز بوده و آنها را انجام می دهد؟
• آیا روی کارهای مهمی مثل سفارش bpi، شفاف‌سازی vision، جذب افراد مناسب و درگیر کردن آنها، ایجاد ارتباط با دیگران، آموزش و شناخت محصول در بازار و غیره تمرکز دارد؟
• آیا تیم توسعه به خودی خود رها شده اند و توجهی به آنها نمی شود و در نهایت کارهای را انجام می‌دهند که مطابق با نیاز مشتری نیست؟
• آیا مالک محصول باید با تیم توسعه و ذینفعان ارتباط و تعامل نزدیک داشته باشد؟

8-  با توجه به آنچه که امروز می‌دانید، اگر می توانستید پیامی را به ۱۲ ماه گذشته خودتان ارسال کنید، آن پیام چه چیزی می تواند باشد؟

• سوالات دیگری که می توان این بخش مطرح کرد موارد زیر است:
• آیا شما کارهای خودتان را به طور مداوم بهبود می بخشید؟
• آیا شما اغلب روی کارهای مهم و اصلی متمرکز هستید؟
• آیا شما به تیم توسعه کمک می کنید؟
• آیا شما در حال تولید محصول موفق در بازار هستید؟

9- چه ویژگی هایی از محصول باید حذف شود؟ از کجا می دانید که این ویژگی ها باید حذف شود؟ چگونه می توانید بگویید که شما  نمی توانید، یک ویژگی را حذف کنید؟

هنر به حداقل رساندن کارهایdone  نشده یا ناتمام، یک ضرورت است. توجه به این نکته مهم است، هر چیزی که لازم نیست، نباید ساخته و تولید شود و علاوه بر آن، ویژگی ها و فیچرهایی که ROI منفی دارند، نیز باید حذف شوند.

مهارت های مهم برای افزایش چابکی محصول دانستن موارد زیر است:

• بتوان ویژگی های مورد نیاز و ضروری را تشخیص داد.
• بتوان با حداقل ویژگی ها یک محصول با ارزش تولید کرد.
• بتوان ویژگی هایی که مهم نیستند را کشف و آنها را حذف کرد.

 10- در حین توسعه نرم‌افزار وقتی bottleneck  (وقتی تعداد درخواست های ورودی نسبت به خروجی تیم بیشتر شود) رخ می دهد، شما به چه روش هایی، فرایند را پشتیبانی و مدیریت می کنید؟

یک تصور غلط از نقش مالک محصول این است که  “پاسخگو بودن” را معادل “انجام کار” تفسیر و معنا کنیم که در آن صورت می توان گفت مالک محصول بطور عمد در حال ایجاد موقعیت bottleneck است و برای جلوگیری از این مشکل باید به سوالات زیر پاسخ داد.

• چه کارهایی را می شود تفویض اختیار کرد و به دیگران سپرد؟
• چه کارهایی را می توان هدایت کرد؟
• از چه طرف های تجاری دیگر می توان کمک گرفت؟
• کجا می توانید کمک موثر در موقعیت های x, y و z باشید؟
• آیا شما به عنوان یک واسط و هماهنگ کننده بین ذینفعان و تیم توسعه فعالیت می کنید یا به عنوان یک ایجاد کننده bottleneck و انتقال دهنده پیام، نقش ایفا می کنید؟

در این مقاله، سوالاتی که مالک محصول با پاسخ دادن به آن می تواند یک محصول با ارزش و با کیفیت به کمک تیم توسعه تولید کند، را مطرح کردیم، امیدواریم که با به کارگیری این نکات شما هم بتوانید نتایج مورد انتظار را کسب کنید.

و یک درخواست، از نظر شما یک مدیر محصول به چه سوالات دیگری باید پاسخ دهد، لطفاً در کامنت برای ما بنویسید.

منبع:

https://www.scrum.org/resources/blog/10-product-owner-questions

مدرسه اسکرام مرجع حرفه ای آموزش اسکرام